Niewydolność serca
Niewydolność serca jest stanem, w którym serce nie jest w stanie pompować wystarczającej ilości krwi, aby zaspokoić potrzeby organizmu. To poważna choroba, która zazwyczaj jest wynikiem innych chorób serca, takich jak choroba wieńcowa (zator tętnic wieńcowych, które dostarczają krew do mięśnia sercowego), nadciśnienie tętnicze, choroby zastawkowe serca czy kardiomiopatie (choroby mięśnia sercowego).
Niewydolność serca może być przewlekła (długotrwała) lub ostro się rozpoczynająca. Przewlekła niewydolność serca zazwyczaj rozwija się powoli, z biegiem czasu, gdy serce staje się coraz słabsze lub sztywniejsze. Ostre epizody niewydolności serca mogą wystąpić nagle, często po zdarzeniu, takim jak atak serca.
Jakie są objawy niewydolności serca?
Objawy niewydolności serca mogą być różne i zależą od stopnia niewydolności oraz od tego, która część serca jest zaangażowana:
- Duszność – osoba może mieć trudności z oddychaniem podczas wykonywania normalnych czynności lub nawet w spoczynku. To jest często gorsze podczas leżenia, szczególnie w nocy.
- Obrzęk – może wystąpić obrzęk w nogach, kostkach, stopach lub brzuchu. Ten stan, zwany obrzękiem obwodowym, jest spowodowany zastojem krwi w tętnicach i żyłach.
- Zmęczenie – osoba może czuć się niezwykle zmęczona lub osłabiona, nawet po prostych czynnościach.
- Szybkie lub nieregularne bicie serca (palpitacje) – serce może bić szybciej, aby nadrobić brak zdolności do efektywnego pompowania krwi.
- Nieznaczna utrata apetytu i nudności – niewydolność serca może powodować uczucie pełności lub braku apetytu.
- Zwiększone potrzeby moczu, szczególnie w nocy.
- Zawroty głowy, uczucie zimna w kończynach lub zamroczenie – to mogą być oznaki, że serce nie jest w stanie dostarczyć wystarczającej ilości krwi do mózgu i innych organów.
- Nagłe przybieranie na wadze – nagłe przybieranie na wadze może być oznaką zatrzymania płynów, co jest częstym objawem niewydolności serca.
- Trudności z koncentracją lub zmniejszona czujność – może to być spowodowane zmniejszonym dopływem krwi do mózgu.
Niewydolność serca a upały
Osoby cierpiące na niewydolność serca muszą zachować szczególną ostrożność podczas upałów, ponieważ te warunki mogą pogorszyć ich stan zdrowia. Oto kilka powodów:
- Wysoka temperatura może powodować rozszerzanie się naczyń krwionośnych (proces nazywany "wazodylacją"), co z kolei może prowadzić do obniżenia ciśnienia krwi. Dla osób z niewydolnością serca, które i tak już mają problemy z pompowaniem krwi, to może oznaczać, że ich serce musi pracować jeszcze ciężej.
- W upale ciało ludzkie stara się schłodzić poprzez pocenie się. W rezultacie, może dojść do odwodnienia, co dodatkowo obciąża serce, gdyż musi ono pompować krwi z mniejszą ilością płynów.
- Ekstremalne upały mogą powodować dyskomfort i stres, co może zwiększać tętno i ciśnienie krwi. Dla osób z niewydolnością serca, które już mają problemy z regulacją tych parametrów, może to stanowić dodatkowe wyzwanie.
Aby zminimalizować ryzyko problemów zdrowotnych związanych z upałem, osoby z niewydolnością serca powinny unikać przebywania na zewnątrz w najgorętszych porach dnia, pić dużo wody, aby uniknąć odwodnienia, chłodzić się, unikać intensywnej aktywności fizycznej, kontrolować swoje ciśnienie krwi i tętno.
Jak badać niewydolność serca?
Niewydolność serca jest diagnozowana na różnych badań diagnostycznych:
- Elektrokardiogram (EKG) – jest to nieinwazyjne badanie, które rejestruje aktywność elektryczną serca i może pomóc wykryć nieprawidłowości rytmu serca, zawał serca lub przerost mięśnia sercowego.
- Holter EKG – jest to przenośne urządzenie do monitorowania ciągłej aktywności elektrycznej serca przez 24 do 48 godzin. Może ono pomóc wykryć nieprawidłowości rytmu serca, które mogą nie być widoczne podczas standardowego EKG.
- Echokardiogram – jest to badanie ultrasonograficzne serca, które pokazuje obraz serca w ruchu. Może ono pomóc ocenić strukturę i funkcję serca, w tym wielkość serca, grubość ścianek, funkcję zastawek i frakcję wyrzutową (procent krwi wypompowywanej z lewej komory serca przy każdym uderzeniu - kluczowy wskaźnik funkcji serca).
- Testy wysiłkowe – mogą być zlecone, aby ocenić, jak serce reaguje na wysiłek.
- Koronarografia – jest to inwazyjne badanie, które może być zlecone, jeśli istnieje podejrzenie choroby wieńcowej. Polega na wprowadzeniu cewnika do tętnic wieńcowych i podaniu kontrastu, aby zobaczyć, czy występują jakieś blokady.
Diagnoza niewydolności serca często wymaga zastosowania kilku różnych badań i technik. Decyzja o tym, które z nich należy zastosować, zależy od indywidualnej sytuacji pacjenta. Wszystkie decyzje dotyczące diagnozy i leczenia powinny być podejmowane po konsultacji z lekarzem lub innym profesjonalnym pracownikiem służby zdrowia.