Z tekstu dowiesz się:
- co to jest borderline,
- jakie przyczyny może mieć choroba borderline,
- w jaki sposób objawia się osobowość borderline,
- jak leczy się zaburzenie osobowości borderline.
Zaburzenia osobowości to stany, w których pewne jej cechy utrudniają prawidłowe przystosowanie się do życia społecznego, zawodowego i rodzinnego oraz są niepodatne na zmianę. Osoby z zaburzeniami osobowości mogą mieć problemy w pracy (np. częste wikłanie się w konflikty), w grupach towarzyskich (ich odmienne od norm społecznych zachowanie wywołuje np. wybuchy agresji, gniewu czy kpin wśród innych ludzi), są mniej odporne na stres i bardzo mocno skupione na sobie i swoich potrzebach (co może być odbierane przez otoczenie jako narcyzm).
Istnieje wiele różnych rodzajów zaburzeń osobowości – jedną z tych, o których w ostatnim czasie mówi się najwięcej, jest tzw. osobowość borderline.
Borderline – co to jest?
Zaburzenie borderline to termin, który w połowie XX wieku wprowadził amerykański neurolog Robert Knight. Tłumaczy się go dosłownie jako „osobowość z pogranicza”, a oznacza zaburzenia osobowości, które mieszczą się pomiędzy chorobami psychicznymi, głównie schizofrenicznymi, a chorobami neurotycznymi, czyli nerwicami. U pacjentów z borderline występują pewne objawy, które jednak nie są na tyle nasilone, aby zdiagnozować u nich schizofrenię. Zaburzenie borderline cechują m.in. niestabilność relacji interpersonalnych, znaczna impulsywność, nadwrażliwość na warunki środowiskowe, intensywny lęk przed porzuceniem, występowanie samookaleczeń i prób samobójczych.
Szacuje się, że zaburzenie osobowości borderline występuje u od 0,2 do nawet 2,8% ogólnej populacji.
Borderline – przyczyny
Jak w przypadku każdego zaburzenia osobowości, również u pacjentów ze zdiagnozowanym zaburzeniem borderline nie ma jednej konkretnej przyczyny rozwoju zaburzenia. Do czynników, które mogą mieć wpływ na wystąpienie tej nieprawidłowości, zalicza się:
- zaniedbanie ze strony opiekunów w dzieciństwie,
- chaotyczną, niespójną sytuację rodzinną (np. częste zmiany partnerów przez samotnie wychowującego dziecko rodzica, częste przeprowadzki),
- rozłąkę i utratę bliskich (np. przedwczesną śmierć rodziców),
- przemoc fizyczną,
- molestowanie seksualne,
- biologicznie uwarunkowany lęk, nadmierną czujność i nieufność wobec otoczenia.
Osobowość borderline – objawy
Zgodnie z klasyfikacją ICD-10, osobowość borderline zalicza się do grupy osobowości chwiejnych emocjonalnie. Aby ją zdiagnozować, u pacjenta muszą wystąpić co najmniej trzy z poniższych cech:
- brak konkretnych planów i preferencji, także seksualnych,
- niejasności dotyczące obrazu samego siebie,
- angażowanie się w niestabilne, intensywne związki prowadzące do kryzysów emocjonalnych,
- podejmowanie prób, czasem desperackich, uniknięcia potencjalnego porzucenia,
- stałe uczucie wewnętrznej pustki,
- samookaleczenia oraz podejmowanie prób samobójczych.
Według innej klasyfikacji – DSM-IV – do objawów zaburzenia osobowości borderline zalicza się m.in. zaburzenia tożsamości, liczne intensywne, ale niestałe związki, impulsywność w takich obszarach, jak seks, używki, wydawanie pieniędzy i objadanie się, niestabilność emocjonalna, brak kontroli nad wybuchami gniewu, nawracające zachowania samobójcze, przemijające myśli o charakterze paranoidalnym.
Osobowość borderline – leczenie
Wymienione powyżej objawy pokazują, jak niszczący wpływ na życie człowieka – pod każdym względem – może mieć osobowość borderline. Jak postępować z osobą, u której zdiagnozowane zostanie to zaburzenie? Przede wszystkim borderline wymaga specjalistycznego leczenia, w którym biorą udział głównie psychiatrzy, psycholodzy oraz psychoterapeuci. Pacjentom zaleca się terapię farmakologiczną z zastosowaniem m.in. tzw. stabilizatorów nastroju, leków przeciwlękowych i przeciwpsychotycznych. Spośród metod psychoterapeutycznych za skuteczne uznaje się m.in. terapię opartą na mentalizacji opracowaną przez Fonagy’ego i Batemana (terapia MBT) oraz terapię skoncentrowaną na przeniesieniu TFT Kernberga. Oczywiście w całym procesie leczenia pacjentów z borderline bardzo ważne jest stałe wsparcie osób bliskich.
Źródła:
https://www.termedia.pl/Wczesne-nieadaptacyjne-schematy-w-zaburzeniu-osobowosci-r-nborderline,46,44656,1,0.html
https://www.mp.pl/pacjent/psychiatria/zaburzenia_osobowosci/74280,osobowosc-borderline-informacje-ogolne
https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:EZ8BPEGYFSMJ:https://journals.viamedica.pl/psychiatria/article/download/29092/23857+&cd=1&hl=pl&ct=clnk&gl=pl&client=firefox-b-d